Γονικός Ρόλος – Η στήριξη ως θεμέλιο της αναπτυξιακής πορείας του παιδιού

    Η ανθρώπινη προσωπικότητα ορίζεται ως ένα σύνολο ρόλων. Πιο συγκεκριμένα, ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούμε μέσα σε μία καινούρια συνθήκη και το πως διαμορφώνουμε τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς μας, αναλόγως την εκάστοτε κατάσταση, συστήνουν τον κάθε ρόλο μας. Καθημερινά υιοθετούμε διαφορετικούς ρόλους και διαλέγουμε μέσα από τα χαρακτηριστικά και τις ικανότητές μας, επιδιώκοντας προσαρμογή και λειτουργικότητα στις σχέση μας με έναν άνθρωπο ή μία ομάδα. Παραδείγματος χάριν, στο εργασιακό πλαίσιο, εναλλάσσουμε τον τρόπο που φέρουμε τον εαυτό μας, αναλόγως την θέση που έχουμε (υπάλληλος, αφεντικό, μεσάζων…) και το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούμε (αυστηρό – ευέλικτο). Ο εργασιακός μας ρόλος μπορεί να αλλάξει πολλές φορές αναλόγως τις διαφορετικές δουλειές που επιλέγουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με τον ρόλο του γονιού^.  Ένα «κοστούμι» που επιλέγουμε να φορέσουμε για μια ζωή και είναι σημαντικό να το μεταποιούμε με τα χρόνια, έτσι ώστε να είναι πάντοτε χρηστικό.

    Δεν υπάρχει φόρμουλα να ακολουθήσουμε για να ενταχθούμε τέλεια στον γονικό ρόλο. Συνήθως, αναπαράγουμε συμπεριφορές που κι εμείς ως παιδιά είχαμε μάθει από τους γονείς μας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μπορούμε να προσαρμόσουμε τον εαυτό μας σε ένα νέο προσωπικό γονικό μοτίβο, αφήνοντας πίσω τακτικές που δεν βοήθησαν κι εμάς του ίδιους ως παιδιά. Είναι ανάγκη να γνωρίζουμε ότι η γέννηση ενός παιδιού δεν ταυτίζεται με την αρχή μίας κτητικής σχέσης. Ο ρόλος του γονέα έχει μοναδικά χαρακτηριστικά και δεν σχετίζεται με τον ρόλο του φίλου ή του συνοδοιπόρου. Ο κλινικός ψυχολόγος D. Coleman αναφέρει στο βιβλίο του “Emotional Intelligence” (Συναισθηματική Νοημοσύνη), ότι η οικογενειακή ζωή είναι το πρώτο σχολείο της συναισθηματικής μάθησης. Πιο συγκεκριμένα, οι πρακτικές που οι γονείς υιοθετούν προς τα παιδιά τους παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αναπτυξιακή τους πορεία, την κατανόηση της συναισθηματικής τους νοημοσύνης, αλλά και την εμφάνιση ψυχοπαθολογικών συμπεριφορών.

    Η σχέση γονέα – παιδιού δεν είναι ανταποδοτική. Παραδείγματος χάριν, φράσεις όπως «Εγώ έχω κάνει τόσες θυσίες για ΄σένα, κι εσύ τίποτα…», «Εμείς έχουμε κάνει τόσα για σένα, κάνε κι εσύ για τους γονείς σου», «εμείς προσφέραμε στο σπίτι, τώρα περιμένουμε κι από ‘σένα…» δεν φανερώνουν μία υγιή σύνδεση. Αντιθέτως, βαραίνουν το παιδί και το γεμίζουν ενοχές. Εμποδίζουν το δρόμο του για την διαφοροποίηση από την οικογένεια και την ανεξαρτητοποίησή του. Το κρατούν μάλιστα, εγκλωβισμένο στις δικές σας ανάγκες.  Βοηθήστε το παιδί σας από την αρχή να ανακαλύψει τις δικές του κλίσεις, να βρει την δική του φωνή και να διαμορφώσει την δική του προσωπικότητα. Δείξτε του αγάπη, κατανόηση και στήριξη. Ένας υποστηρικτικός γονιός, είναι πάντα δίπλα στο παιδί του και γίνεται ο ίδιος πρότυπο προστασίας, χωρίς να ξεχνά να εξηγεί στα παιδία του γιατί λαμβάνει συγκεκριμένες αποφάσεις. Προωθήστε την κοινωνικοποίησή του. Βοηθήστε το να καταλάβει τον χώρο του, επικοινωνώντας μαζί του και θέτοντας καθαρά και σαφή όρια. Δείξτε στοργή και αγκαλιάστε, όχι μόνο τα θετικά, αλλά και τα αρνητικά του συναισθήματα. Προσέξτε ώστε οι προσδοκίες που έχετε από τα παιδιά σας να μην αντανακλούν τις δικές σας επιθυμίες, αλλά να πατάνε πάνω στα θεμέλια των χαρακτηριστικών του ίδιου του παιδιού, ώστε να το βοηθήσετε να αυτονομηθεί.

    Ο γονικός ρόλος είναι ένας από τους πιο απαιτητικούς που αναλαμβάνουμε σε όλη μας την ζωή. Έχει μοναδικά χαρακτηριστικά και ιδιαίτερους χρωματισμούς και δεν μπορεί να παραλληλιστεί με κανέναν άλλον ρόλο. Δεν πρόκειται για μία σχέση «δούναι και λαβείν» με το παιδί. Ο κύριος στόχος του γονιού και το μεγαλύτερο στοίχημα που έχει να πετύχει μέσα στον ρόλο του όλα τα χρόνια είναι να καταφέρει να βοηθήσει τα παιδί να φτιάξει φτερά και φύγει μακριά του, ενώ ο ίδιος παράλληλα θα στέκεται πάντα δίπλα του.